W niniejszej zakładce prezentowane są przykłady projektów naukowych, badawczych oraz prac utylitarnych realizowanych w ramach CCTW.
Projekt ODYSSEUS (Coal-to-liquids supply chain integration in view of operational, economic and environmental risk assessments under unfavourable geological settings).
Projekt dotyczy możliwości zagospodarowania średnio- i niskogatunkowych węgli zalegających w złożach o niekorzystnych warunkach geologicznych, ukierunkowanych na produkcję paliw płynnych oraz wartościowych surowców chemicznych.
Celem projektu jest w szczególności optymalizacja wariantów łańcucha dostaw węgiel- paliwa płynne pod kątem technologicznym, ekonomicznym oraz środowiskowym, bazująca na wynikach prac eksperymentalnych oraz analiz studialnych dla wybranych w projekcie lokalizacji – złoża węgla Maza-Varalja (Węgry) i Kardia (Grecja).
Projekt realizowany jest w ramach Funduszu Badawczego Węgla i Stali w latach 2019 – 2022 w konsorcjum naukowym, którego liderem jest Helmholtz Zentrum Potsdam Deutschesgeoforschungszentrum – GFZ (Niemcy). Oprócz GZF konsorcjum projektu tworzą Główny Instytut Górnictwa, Technische Universitaet Bergakademie Freiberg (Niemcy), University of Leeds (Wielka Brytania), Calamites Ltd. (Węgry), DMT (Niemcy), Public Power Corporation S.A. (Grecja), Uniwersytet Pecs (Węgry), Ethniko Kentro Erevnas Kai Technologikis Anaptyxis – CERTH (Grecja).
Do głównych zadań badawczych projektu należy integracja wiedzy, jaką pozyskano podczas wdrażania technologii przetwórstwa i eksploatacji paliw, takich jak: upłynnianie węgla, wiercenia kierunkowe, zbrojenie odwiertów, monitoring in-situ, niekonwencjonalne źródła gazu ziemnego i ropy naftowej, CBM, technologie wychwytu i składowania dwutlenku węgla (CCS). Istotnym elementem projektu jest weryfikacja przebiegu procesu konwersji węgla na drodze badań laboratoryjnych i wielkoskalowych. Realizacja projektu jest podzielona na 8 zadań:
Zadanie 1. Zarządzanie projektem
Zadanie 2. Integracja danych i technologie w łańcuchu dostaw węgiel – paliwa ciekłe
Zadanie 3. Badania eksperymentalne dla integracji podziemnej konwersji węgla
Zadanie 4. Weryfikacja w skali demonstracyjnej integracji naziemnej konwersji węgla w łańcuchu dostaw węgiel – paliwa ciekłe
Zadanie 5. Ocena geologiczna, koncepcja eksploatacji górniczej
Zadanie 6. Określenie ryzyk techniczno – gospodarczych oraz oddziaływania socjo – gospodarczego
Zadanie 7. Ocena ryzyk środowiskowych i zarządzanie ryzykiem
Zadanie 8. Rozpowszechnianie wyników projektu
Głównym zadaniem GIG w projekcie jest prowadzane prac eksperymentalnych nad możliwością zgazowania in-situ pokładów węgla objętych projektem oraz określenie możliwych kierunków zagospodarowania uzyskiwanego gazu.
Tytuł projektu: Strategic planning of Regions and Territories in Europe for low-carbon energy and industry through CCUS Coordination and Support Action (CSA)
Akronim: STRATEGY CCUS
Źródło finansowania: program „Horyzont 2020”
Okres realizacji: maj 2019 – kwiecień 2022 r.
Partner wiodący: BRGM (Bureau de recherches géologiques et minières), Francja
Partnerzy projektu:
Francja: BRGM, IFP Energies nouvelles, Total S.A.
Hiszpania: IGME, CIEMAT
Portugalia: Uniwersity of Evora, DGEG, CIMPOR, FCT-NOVA
Grecja: CERTH
Chorwacja: UNIZG-RGNF
Wielka Brytania: Scottish Carbon Capture & Storage / University of Edinburgh
Rumunia: SNSPA, GeoEcoMar
Polska: GIG (Główny Instytut Górnictwa)
Niemcy: Fraunhofer ISI,
Norwegia: NORCE
Cel projektu: opracowanie strategicznych planów rozwoju technologii wychwytywania, wykorzystania i składowania dwutlenku węgla (carbon capture, utilisation and storage – CCUS) na obszarze wschodniej oraz środkowej Europy w horyzontach czasowych: krótkim (do 3 lat), średnim (3-10 lat) oraz długim (ponad 10 lat). W tym celu zostaną opracowane lokalne plany rozwoju wraz z modelami biznesowymi dla wybranych 8 regionów start-up położonych w 7 krajach europejskich: Hiszpanii, Francji, Grecji, Portugalii, Chorwacji, Rumunii i Polsce, odpowiedzialnych za wytwarzanie 45% emisji dwutlenku węgla w sektorze przemysłu i energii w Europie. Dla stworzenia ogólnoeuropejskiej infrastruktury CCUS, zostaną opracowane plany korytarzy transportu dwutlenku węgla między lokalnymi klastrami przemysłowymi CCUS oraz połączenia z infrastrukturą CCUS w rejonie Morza Północnego.
Regiony start-up zidentyfikowane w projekcie STRATEGY CCUS:
Basen Paryski we Francji (w tym klaster Le Havre CCS ukierunkowany na SET-Plan Action 9, Dunkierka, obszar miejski w Paryżu i obszar rolniczy Orleanu)
Dolina Rhône we Francji (w tym klaster Fos-Berre / Marseille CCU objęty działaniem SET-Plan Action 9 (jako projekt flagowy) i metropolia Lyon)
Basen Ebro w Hiszpanii (w tym obszar przemysłowy Tarragona, obszary North Castellón i North Teruel)
Dorzecze Lusitanian w Portugalii (w tym źródła CO2 na osi Leiria-Figueira da Foz i rozciągające się na region przemysłowy Lizbony)
Północna Chorwacja (w tym Zagrzeb i chorwacka część Basenu Panońskiego)
Obszar Galati w Rumunii (w tym Galati, miasto portowe nad Dunajem i jego okolice)
Obszar zachodniej Macedonii w Grecji (w tym obszary przemysłowe Kozani i Ptolemaida)
Górny Śląsk w Polsce (w tym tereny przemysłowe Katowic, Rybnika i Będzina)
Kierownik projektu w GIG:
Prof. dr hab. inż. Krzysztof Stańczyk
e-mail: kstanczyk@gig.eu
tel. +48 32 2592267
Projekt MEGAPlus (Unconventional Methane Production from Deep European Coal Seams through combined Coal Bed Methane (CBM) and Underground Coal Gasification (UCG) technologies)
Głównym celem projektu jest opracowanie założeń technologii eksploatacji głęboko zalegających pokładów węgla (>900 m). Technologia ta polegała będzie na odzysku metanu złożowego (CBM) w połączeniu z późniejszym wysokociśnieniowym procesem podziemnego zgazowania węgla (PZW) ukierunkowanym na produkcję substytutu gazu ziemnego (SNG).
Projekt realizowany jest w ramach Funduszu Badawczego Węgla i Stali w latach 2018 – 2021 w konsorcjum naukowym, którego liderem jest Główny Instytut Górnictwa. Oprócz GIG konsorcjum projektu tworzą Polska Grupa Górnicza S.A., firma TATA Steel UK, Uniwersytet Cardiff i Imperial College London z Wielkiej Brytanii, Instytut Podstawowych Procesów Chemicznych z Czech, Centrum Badawcze GFZ z Niemiec oraz instytut INERIS z Francji.
Realizacja projektu jest podzielona na 5 zadań badawczych:
Zadanie 1. Zarządzanie projektem, raportowane i rozpowszechnianie wyników
Zadanie 2. Eksperymentalna weryfikacja procesu PZW ukierunkowanego na produkcję substytutu gazu ziemnego (SNG)
Zadanie 3. Zintegrowane modelowanie numeryczne procesu CBM-UCG-SNG dla wybranych lokalizacji
Zadanie 4. Optymalizacja techniczno – ekonomiczna zintegrowanego procesu, ocena cyklu życiowego i oddziaływania na środowisko zintegrowanego procesu CBM-UCG-SNG
Zadanie 5. Wytyczne dotyczące najlepszych praktyk i konsekwencje dla organów regulacyjnych
Prace eksperymentalne, modelowe oraz analizy techniczno – ekonomiczne dotyczyć będą trzech potencjalnych lokalizacji – obszarów modelowych dla zastosowania opracowywanej technologii. Są to:
Górnośląskie Zagłębie Węglowe,
Zagłębie Ruhry – Niemcy,
South Wales Coalfield – Wielka Brytania, Walia.
Dla wybranych trzech obszarów modelowych określone zostaną warunki techniczne, ekonomiczne oraz środowiskowe realizacji procesu CBM-UCG w pokładach głęboko zalegających, tj. poniżej 900m.
Innowacyjność projektu polega na połączeniu technologii odzysku metanu pokładów węgla (CBM) z wysokociśnieniowym procesem podziemnego zgazowania węgla, ukierunkowanym na produkcję metanu, przy wykorzystaniu wspólnej infrastruktury podziemnej i naziemnej. Kolejną innowacją w projekcie będą specjalistyczne badania nad wykorzystaniem katalitycznej aktywności składników popiołu z procesu PZW w reakcjach metanizacji gazu syntezowego. Prace eksperymentalne w skali wielkolaboratoryjnej prowadzone są głównie z wykorzystaniem infrastruktury badawczej Centrum Czystych Technologii Węglowych GIG (CCTW), w tym wysokociśnieniowej (5 MPa) instalacji do badań procesu PZW w warunkach laboratoryjnych.
Tytuł projektu: Środowiskowo zintegrowana wielopoziomowa wiedza i podejścia do przeciwdziałania krytycznym zdarzeniom zanieczyszczenia powietrza, poprawiające jakość życia szczególnie wrażliwych mieszkańców na funkcjonalnych obszarach miejskich Europy Środkowej
Termin realizacji projektu: 01.09.2017 – 31.08.2020
Opis: Idea projektu związana jest z problemem złej jakości powietrza i występowaniem epizodów wysokich stężeń zanieczyszczeń w powietrzu (smogu). Jego celem jest poprawa zarządzania środowiskowego, a tym samym zmniejszenie wpływu zanieczyszczenia powietrza na środowisko i zdrowie obywateli, w szczególności grup najbardziej wrażliwych tj. dzieci, osób w podeszłym wieku i osób ciepiących na choroby układu oddechowego. Rezultatem ma być opracowanie planu dot. zmniejszenia wpływu zanieczyszczenia powietrza i smogu na życie mieszkańców. Przewidziane są również działania pilotażowe w Katowicach w zakresie instalacji czujników pomiaru zanieczyszczenia powietrza na budynkach użyteczności publicznej.
Liderem projektu jest Regionalna Agencja Zapobiegania, Środowiska i Energii z regionu Emilia-Romagna we Włoszech. W skład konsorcjum wchodzą: Główny Instytut Górnictwa, Narodowe Międzyuczelniane Konsorcjum na rzecz Nauk z Włoch, Niemieckie Centrum Badawcze na rzecz Zdrowia i Środowiska, oraz przedstawiciele władz lokalnych: miasta: Katowice, Parma, Budapeszt i Graz.
Kierownik projektu w GIG:
dr Beata Urych
e-mail: burych@gig.eu
tel. 32 259 24 55
Strona projektu:
interreg-central.eu
Aktualności:
facebook.com/CzystePowietrzeAWAIR/
Tytuł projektu: Niskoemisyjna morfologia przestrzeni miejskiej.
Nowe morfologie przestrzeni miejskiej, nowe systemy zarządzania, nowe wyzwania dla miast w obliczu transformacji do gospodarki niskoemisyjnej.
Okres realizacji projektu: 01.01.2017 r. – 31.12.2021 r.
Partner wiodący: Miasto Lille (Francja)
Partnerzy projektu:
Miasto Turyn (Włochy)
Główny Instytut Górnictwa przy współpracy Miasta Katowice (Polska)
Wolne i Hanzeatyckie Miasto Hamburg (Niemcy)
Miasto Suczawa (Rumunia)
Energy Cities
Cel projektu: Celem projektu MOLOC jest opracowanie modelowych europejskich działań w zakresie wspierania przechodzenia miast na gospodarkę niskoemisyjną. Polska część projektu dotyczy opracowania modelowego systemu oceny i monitorowania przedsięwzięć związanych z wdrażaniem „Planu gospodarki niskoemisyjnej dla miasta Katowice”. Jednym z efektów projektu ma być zestaw wytycznych do opracowania spójnej koncepcji systemu monitoringu zarządzania energią w obiektach użyteczności publicznej.
Kierownik projektu w GIG:
dr Beata Urych
e-mail: burych@gig.eu
tel: +48 32 259 24 55
Strona projektu:
interregeurope.eu/moloc/
Aktualności pod linkiem tutaj.
Tytuł projektu: Innovative management of COAL BY-PROducts leading also to CO2 emissions reduction
Źródło finansowania: RFCS – 2016 (Fundusz Badawczy Węgla i Stali)
Okres realizacji: 2017-2020
Lider projektu: Ethniko Kentro Erevnas Kai Technologikis Anaptyxis (CERTH) / Grecja
Partnerzy:
UJV Rez, a.s. (UJV) – Czechy
Vyzkumny Ustav Pro Hnede Uhli AS (VUHU) – Czechy
Główny Instytut Górnictwa (GIG) – Polska
Vysoka Skola Chemicko-Technologicka v Praze – Czechy
Technische Universitaet Bergakademie Freiberg – Niemcy
Opis:
Prowadzone w elektrowniach i elektrociepłowniach procesy przetwarzania paliw kopalnych na energię wiążą się z produkcją dużych ilości odpadów, nazywanych ogólnie ubocznymi produktami spalania.
Popioły lotne, należące do ubocznych produktów spalania, są wykorzystywane mi. in.: w budownictwie – jako dodatki do betonów, w drogownictwie – do wzmocnienia gruntów słabych, w górnictwie – do podsadzek samozestalających.
Alternatywnym sposobem przetwarzania popiołów lotnych może być synteza materiałów sorpcyjnych (zeolitów) i wykorzystanie ich do sekwestracji CO2.
Biorąc pod uwagę, że procesy spalania węgla emitują dużą ilość CO2, wykorzystanie do jego wychwytywania popiołu lotnego i/lub wytworzonego z niego zeolitu stanowi jedną z istotnych metod czystych technologii węglowych (CCS).
W niniejszym projekcie zostanie przeprowadzone badanie laboratoryjne i przemysłowe w zakresie mineralnej sekwestracji CO2 w popiołach lotnych oraz w zeolitach z nich wytworzonych. Produkty po sekwestracji zostaną zbadane pod kątem możliwości ich zagospodarowania. Ostatecznym celem projektu jest minimalizacja oddziaływania na środowisko procesu spalania węgli kamiennych oraz zarządzanie środowiskowe kopalnią węgla po jej zamknięciu.
Więcej o projekcie można dowiedzieć się na stronie: www.coalbypro.eu
kontakt:
prof. dr hab. inż. Barbara Białecka
tel.: 32 259 21 64, e-mail: bbialecka@gig.eu
Akronim projektu: CHARPHITE
Pełna nazwa: KARBONIZAT JAKO SUBSTYTUT NATURALNEGO GRAFITU W TECHNOLOGIACH „ZIELONEJ ENERGII (GREENENERGY)” / COAL CHAR AS A SUBSTITUTING MATERIAL OF NATURAL GRAPHITE IN GREEN ENERGY TECHNOLOGIES
Źródło finansowania: ERA-MIN/CHARPHITE/02/2016 NCBiR
Okres realizacji: (lata) 2016 – 2019
Lider projektu: Portugalia – University of Porto- Faculty of Sciences (UP)
Partnerzy:
Portugalia – REQUIMTE (Rede de Química e Tecnologia) – Associação (RQE)
Portugalia – Pegop – Energia Eléctrica, SA (PGP)
Argentyna – University of Buenos Aires (UBA)
Rumunia – University „Constantin Brancusi” of Targu Jiu (UCB)
Rumunia – University POLITEHNICA of Bucharest (UPB)
Polska – Główny Instytut Górnictwa (GIG)
Polska – CARBO-GRAF Sp. z o.o. (CBF)
RPA – University of Johannesburg (UJ)
Opis:
Projekt dotyczy możliwości pozyskania karbonizatów z popiołów lotnych i dennych ze spalania węgla, pochodzących z bieżącej produkcji oraz zdeponowanych na składowiskach odpadów jako substytutu naturalnego grafitu w technologiach „zielonej energii”. Projekt obejmuje innowacyjne metody i technologie odzysku oraz przekształcenia karbonizatów pozyskanych z popiołów
w wysokojakościowe materiały do różnych zastosowań. Pozwoli to na zastąpienie naturalnego grafitu jego substytutem. Projekt przewiduje wykorzystanie w sposób bezpieczny dla środowiska, różnych rodzajów popiołów ze spalania węgla w celu odzysku z nich koncentratów karbonizatów a następnie zastosowanie ich:
jako prekursora do produkcji materiałów kompozytowych z tlenkami metali,
jako katalizatorów do produkcji zrównoważonej energii: reakcji wydzielania wodoru (HER), reakcji wydzielania tlenu (OER), reakcji redukcji tlenu (ORR) dla technologii ogniw paliwowych i rozkładu wody (jednoczesna produkcja O2 i H2).
Projekt ma również dodatkowy cel związany z oceną zasobów naturalnego grafitu. Zakłada pobranie i scharakteryzowanie właściwości technologicznych próbek grafitów naturalnych w krajach będących członkami konsorcjum oraz ich porównanie z własnościami otrzymanych wydzielonych karbonizatów i poddanych procesowi grafityzacji. Realizacja projektu pozwoli na ocenę możliwości ochrony naturalnych zasobów grafitu poprzez wykorzystanie jego substytutu.
kontakt:
prof. dr hab.inż. Barbara Białecka, tel.: 32/259 2164, e-mail: bbialecka@gig.eu
dr inż. Joanna Całus Moszko, tel.: 32/259 2115, e-mail: jmoszko@gig.eu
Tytuł projektu: Co-processing of mine and electronic wastes: Novel resources for a sustainable future
Źródło finansowania:
Funduszu Badawczego Węgla i Stali (RFCS – Research Fond for Coal and Steel)
Okres realizacji: (lata) 2016-2019
Lider projektu: The University Of Exeter (Wlk. Brytania)
Partnerzy:
Główny Instytut Górnictwa
Tauron Wydobycie (Polska)
Bureau De Recherches Geologiques Et Minieres
CASPEO (Francja), Universite De Liege
Comet Traitements SA (Belgia)
The University Of Exeter (Wlk. Brytania)
Lontech Engineering Ltd (Bułgaria)
Opis:
Projekt CEReS ma na celu wprowadzenie szeregu udoskonaleń technologicznych, które zmniejszą ryzyko związane z zarządzaniem składowanymi odpadami pogórniczymi z produkcji węgla kamiennego i pochodzącymi z bieżącej produkcji (kwaśne odcieki AMD) oraz odpadami PCB, pochodzących ze zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.
Główną koncepcją projektu CEReS jest współprzetwarzanie odpadów pogórniczych i elektronicznych. Proces ten koncentruje się na wytworzeniu roztworu ługującego (lixiviant) z odpadów pochodzących z procesów wzbogacania węgla kamiennego (kwaśne odcieki AMD), który będzie wykorzystywany do ekstrakcji metali z płytek obwodów drukowanych (PCB). Jest to nowatorskie podejście, mające na celu identyfikację i asymilację materiałów odpadowych oraz odzysk metali i innych surowców o wysokiej wartości. Zanieczyszczenie środowiska spowodowane kwaśnymi odciekami (AMD) pochodzącymi z odpadów pogórniczych z wydobycia węgla kamiennego, stanowią znaczące wyzwanie dla europejskiego przemysłu węglowego. Aktualnie praktykuje się zapobieganie powstawaniu kwaśnych odcieków AMD lub ich neutralizację w początkowej fazie ich powstawania. W przeciwieństwie do ogólnych praktyk, CEReS będzie stosował aktywnie biologicznie środki ługujące do odzyskiwania metali z odpadów elektronicznych. Takie podejście zmniejszy ryzyko środowiskowe związane ze składowaniem odpadów pogórniczych na hałdach poprzez usunięcie potencjału generującego odcieki AMD, przy jednoczesnym zwiększeniu efektywności recyklingu odpadów elektronicznych.
Więcej o projekcie można dowiedzieć się na stronie: www.ceres.biohydromet.net
Kontakt: :
dr inż. Joanna Całus Moszko,
tel.: (032) 259-21-15,
e-mail: jmoszko@gig.eu
Tytuł projektu: Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw obwodu lwowskiego poprzez wdrażanie innowacyjnych technologii wykorzystania surowców energetycznych
Nazwa programu: Polska Pomoc Rozwojowa 2016
Okres realizacji: 01.03.2016-31.12.2016
Partner wiodący: Główny Instytut Górnictwa
Partnerzy projektu: Instytut Geologii i Geochemii Surowców Kopalnych Narodowej Akademii Nauk Ukrainy (www.iggcm.org.ua)
Cel projektu: Celem projektu jest aktywizacja przedsiębiorstw obwodu lwowskiego poprzez wdrożenie innowacyjnych technologii opartych na lokalnych surowcach energetycznych, tj. budowie zintegrowanego systemu produkcji, dystrybucji i odbioru produktów. W perspektywie długoterminowej wyniki projektu przyczynią się do zmniejszenia uzależnienia obwodu lwowskiego od dostaw gazu na rzecz czystych technologii węglowych oraz wzrostu bezpieczeństwa energetycznego regionu.
Strona projektu: http://urakol.iggcm.org.ua/
Kierownik projektu:
Eugeniusz Jędrysik
tel. +48 32 259 24 77
e-mail: ejedrysik@gig.eu
Cele projektu:
Zaprojektowanie i wykonanie bazy danych wspierającej zarządzanie zawartością rtęci w produktach węglowych oraz pozyskanie danych (m.in. wspierającej też zarządzanie zawartością rtęci w odpadach węglowych).
Opracowanie wytycznych technologicznych redukcji zawartości rtęci w węglach handlowych na drodze przeróbki węgla (ze szczególnych uwzględnieniem najdrobniejszych frakcji ziarnowych) oraz w produktach odpadowych.
Zdefiniowanie benchmarków wskaźników emisji rtęci (na przykładzie instalacji „Tauron Wytwarzanie S.A.”) na podstawie utworzonej bazy danych zawartości rtęci w węglu kamiennym oraz wyników dotychczasowych badań i analiz
Zadania:
Identyfikacja ilościowo – jakościowa zanieczyszczenia rtęcią węgli handlowych (węgiel kamienny do celów energetycznych)
dentyfikacja ilościowo – jakościowa zanieczyszczenia rtęcią węgli handlowych (węgiel kamienny do koksowania)
Identyfikacja ilościowo- jakościowa zanieczyszczenia rtęcią węgli handlowych (węgiel brunatny)
Projekt i uruchomienie bazy danych
Ocena rozkładu zawartości rtęci w produktach wybranych procesów przeróbczych
Ocena możliwości redukcji zawartości rtęci w procesach niskotemperaturowej obróbki termicznej węgla
Ocena możliwości immobilizacji i usuwania rtęci z odpadów węglowych podczas składowania i przetwarzania wybranymi metodami
Zdefiniowanie benchmarków wskaźników emisji rtęci na przykładzie instalacji „Tauron Wytwarzanie S.A.”
Wykonawcy projektu:
Główny Instytut Górnictwa (Lider projektu), Katowice
Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla, Zabrze
Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie
Politechnika Częstochowska
Rozwiązania technologiczne dla podziemnego zgazowania węgla połączonego z wychwytywaniem i składowaniem CO2.
Projekt TOPS został złożony w ramach zaproszenia do składania wniosków (Call for Proposals) w temacie ENERGY.2013.6.1.1 „Combined Underground Coaql Gasification and CO2 Capture and Storage” w ramach 7 Programu Ramowego KE.
W samym założeniu TOPS stanowi bezprecedensowe podejście do analizy potencjalnego terenu do przeprowadzenia Podziemnego Zgazowania Węgla (PZW) z uwzględnieniem możliwości zmniejszenia ogólnej emisji CO2 z procesu, dzięki zatłoczeniu go do kawerny poreakcyjnej. Jednocześnie w projekcie założono opracowanie wysokowartościowych opcji wykorzystania wyprodukowanego gazu do celów energetycznych oraz jako surowca do syntez chemicznych.
Głównym celem Projektu TOPS jest utworzenie ogólnego schematu funkcjonowania instalacji PZW połączonej z wychwytywaniem i zatłaczaniem dwutlenku węgla. Jednocześnie poszukiwane będą rozwiązania problemów typowo wynikających z połączenia tych procesów. Rezultatem projektu będą konkretne rozwiązania technologiczne proponowane dla problemów wynikających z konieczności dopasowania do siebie tych dwóch różniących się procesów.
Cele projektu zostaną osiągnięte poprzez analizę wiedzy pozyskanej z eksperymentów prowadzonych przez partnerów konsorcjum dotyczącej rozwoju kawerny poreakcyjnej, geomechaniki, ryzyka zanieczyszczenia wód podziemnych, czy wpływu procesu na osiadanie gruntu na powierzchni. Jednocześnie prowadzone będą badania w kierunku inżynierii procesowej aby ocenić rolę/ wpływ lokalnych warunków prowadzenia procesu (rodzaj węgla, głębokość/ ciśnienie, rodzaj warstwskalnych spągu i stropu złoża, warunki hydrologiczne) oraz wybranych reagentów na możliwość zastosowania wybranej opcji minimalizacji emisji CO2 dla danego złoża węgla.
Projekt realizowany jest w międzynarodowymi, interdyscyplinarnym konsorcjum, którego koordynatorem jest Imperial College z Londynu, a w skład którego wchodzi 16 instytucji z całego świata, w tym Stanów Zjednoczonych, RPA czy Chin. W skład konsorcjum poza instytucjami badawczymi wchodzą również partnerzy przemysłowi.
Kierownik projektu w GIG: Prof. dr hab. inż Krzysztof Stańczyk
e-mail: kstanczyk@gig.eu
HUGE2 to projekt badawczy współfinansowany przez UE w ramach Funduszu Badawczego Węgla i Stali. Jest on kontynuacją projektu Hydrogen Oriented Underground Coal Gasification for Europe – HUGE, ukończonego w 2010 roku. Więcej informacji na temat projektu jest dostepne na stronie internetowej projektu HUGE 2.
Projekt HUGE to trwający 36 miesięcy projekt badawczo rozwojowy finansowany ze środków Funduszu Badawczego Węgla i Stali.
Celem projektu było zbadanie możliwości technologii produkcji wodoru w Podziemnym Zgazowaniu Węgla (PZW) w geo-reaktorze. Proces był kontrolowany poprzez dynamiczne zmiany temperatury i ciśnienia reagentów i produktów. W ramach projektu przeanalizowano również wpływ technologii PZW na powietrze, wodę oraz stabilność złóż geologicznych. Instalacja demonstracyjna została zbudowana na terytorium CCTW Mikołów w poligonie podziemnym KD Barbara.
Obok Głównego Instytutu Górnictwa, koordynatora projektu, konsorcjum projektu składało sie z partnerów z Holandii, Wielekiej Brytanii, Niemiec, Czech, Belgii oraz Ukrainy reprezentowanych przez następujące instytucje: Delft University of Technology, UCG Partnership Ltd, Universität Stuttgart, Institute of Chemical Process Fundamentals, Institut Scientifique de Service Public, National Mining University, a także dwie polskie instytucje badawcze: Instytut Górnictwa Odkrywkowego „Poltegor” i Politechnika Śląska, a także przemysł paliwowy w postaci: Kompanii Węglowej S.A. oraz BOT Górnictwo i Energetyka S.A.
Czas trwania: 01.07.2014-30.06.2017
Lider w GIG: prof. dr hab. inż. Krzysztof Stańczyk
Weź oddech! Planowanie działań zmierzających do zmniejszenia negatywnego wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie, jest projektem finansowanym w ramach trzeciego konkursu Programu 2007–2013 Europy Środkowej, Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (www.central2013.eu), Priorytet 3. Odpowiedzialne korzystanie ze środowiska, obszar interwencji 3.2 Redukcja ryzyka oraz skutków zagrożeń naturalnych i wywołanych działalnością człowieka.
Okres realizacji: 2011-2014
Lider projektu: GIG
Światowa Organizacja Zdrowia uznała zanieczyszczenie powietrza jako główny czynnik negatywnie oddziaływujący na zdrowie Europejczyków, zwłaszcza mieszkańców Europy Środkowej. Zanieczyszczenie powietrza obniża również konkurencyjność miast w regionach dotkniętych tym problemem. Stwierdzono, że mimo transpozycji prawa europejskiego w zakresie jakości powietrza, do krajowych systemów prawnych ochrony środowiska, efektywność jego wdrażania na poziomie lokalnym jest dość niska. Wynika to głównie z ograniczonych kompetencji instytucjonalnych w tym zakresie lokalnej administracji, jak również z dość niskiej świadomości społecznej, niezbędnej do wdrażania działań i programów poprawy jakości powietrza na poziomie lokalnym. Wynikiem tej sytuacji jest dość wysoki poziom zanieczyszczeń w powietrzu, często przekraczający obowiązujące normy (głównie PM10, NOx, CO2, SO2, O3).
Projekt TAB realizowany przez 8 partnerów z 5 krajów Europy Środkowej (Węgier, Czech, Słowenii, Włoch i Polski) był bezpośrednią odpowiedzią na potrzebę ograniczenia zanieczyszczenia powietrza i jego szkodliwych skutków na na zdrowie ludzi i jakość życia na terenach zurbanizowanych. Opracowany został zestaw zintegrowanych narzędzi i działań obejmujący: narzędzia do oceny charakteru, stopnia zanieczyszczenia powietrza i jego interakcji ze zdrowiem mieszkańców, wirtualne obserwatorium jakości powietrza w miastach i regionach partnerskich. Powstały plany działań (ang. Adaptation Action Plans – AAPs), którym towarzyszyły działania pilotażowe przeprowadzone w 3 miastach: Velenje (Słowenia), Varpalota (Węgry), Sosnowiec (Polska) oraz regionach: Usti nad Łabą (Czechy) i Sangano (Włochy).
W celu wspomagania efektywnego wdrożenie planów działań (AAPs) podjęte zostały działania skierowane z jednej strony na podniesienie kompetencji instytucji i osób odpowiedzialnych za jakość powietrza na poziomie lokalnym i regionalnym, z drugiej zaś strony podniesienie świadomości mieszkańców, których wpływ na wprowadzanie do powietrza zanieczyszczeń jest znaczący. Największe bowiem przekroczenia zanieczyszczeń pyłowych, takich jak PM10, PM2,5 oraz w węglowodorów (benzo(a)piren) pochodzą ze spalania paliw i odpadów w paleniskach i kotłach domowych oraz z wzrastającej ilości pojazdów poruszających się po drogach miast. W krajach partnerskich projektu TAB w kursach mających na celu budowanie kompetencji uczestniczyło blisko 700 osób, kampanie na rzecz podniesienia świadomości społecznej skierowane zostały do około 400 tysięcy osób.
W czerwcu 2014 w Głównym Instytucie Górnictwa w Katowicach odbyła się międzynarodowa konferencja „Czystsze powietrze dla Europy Środkowej” – „Cleaner Air for Central Europe”. Podczas konferencji prelegenci z Francji, Włoch, Czech, Niemiec, Słowenii, Austrii i Polski podzielili się swoimi doświadczeniami oraz osiągnięciami w zakresie działań zmierzających do poprawy jakości powietrza atmosferycznego, a tym samym zdrowia mieszkańców.
Więcej o projekcie można dowiedzieć się na stronie: www.tabproject.eu
oraz u lidera projektu: Eugeniusz Jędrysik, tel.: 48 32 259 24 77, e-mail: ejedrysik@gig.eu
Projekt sfinansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki przyznanych na podstawie decyzji numer DEC-2012/05/N/ST8/03771
Streszczenie
Celem pracy badawczej w projekcie jest analiza możliwości stosowania różnych metod alokacji oraz narzędzi wspomagających alokację w ocenie cyklu życia.
Projekt ma na celu usystematyzowanie zagadnienia oraz identyfikację obszarów problemowych, które mogą stać się przyczyną rozbieżności, a także zaproponowanie metodyki, której celem będzie zminimalizowanie arbitralności i subiektywności wyborów.
Cel projektu jest związany głównie z wyborem metody alokacji, sposobu modelowania w zależności od celu i przedmiotu analizy, przeznaczenia oraz odbiorców wyników.
Realizacja celów projektu przyczyni się do zwiększenia rzetelności analiz, zwiększenia zaufania i upowszechnienia LCA, głównie w Polsce gdzie metoda nie jest jeszcze tak powszechna jak w świecie.
Słowa kluczowe:
alokacja, ocena cyklu życia, metodyka
Osoba kontaktowa:
dr Anna Śliwińska, tel: +48 32 259 26 98, e-mail: asliwinska@gig.eu
Finansowany w ramach Centrum Badań i Rozwoju, programu strategicznego: „Technologie wspomagające rozwój bezpiecznej energetyki jądrowej”.
Streszczenie projektu
Głównym celem projektu jest wzmocnienie potencjału naukowego i technicznego i pomoc w realizacji programu energetyki jądrowej w Polsce. Cele szczegółowe obejmują:
Analizę warunków wdrożenia technologii HTR w Polsce, w tym projektowania, budowy i uruchomienia pierwszej instalacji przemysłowej w perspektywie najbliższych kilkunastu lat
Prowadzenie teoretycznych prac badawczych w dziedzinie fizyki i inżynierii jądrowej reaktora typu HTR
Opracowanie założeń technologii umożliwiających sprzęgnięcie jądrowych, wysokotemperaturowych źródeł ciepła z instalacjami przemysłowymi, w tym w procesach chemicznych i synergii jądrowo-węglowej.
Główny Instytut Górnictwa realizuje Etap 12 projektu dotyczący określenia wpływu zastosowania wstępnie przegrzanych reagentów gazowych na efektywność procesu allotermicznego zgazowania węgla z wykorzystaniem ciepła z reaktora HTR.
Osoba/y kontaktowe w projekcie:
dr hab. Adam Smoliński, prof. GIG, kierownik Etapu 12
Link do strony internetowej projektu:
http://htrpl.agh.edu.pl/
Współpraca pomiędzy Głównym Instytutem Górnictwa, Tajwańskim Research Center for Energy, Technology and Strategy, oraz Politechniką Ostrawską
Zespół Zakładu Oszczędności Energii i Ochrony powietrza, pod przewodnictwem śp. Profesora Jana Roguta nawiązał współpracę z Research Center for Energy, Technology and Strategy Narodowego Uniwersytetu Cheng-Kung Taiwanie. W ramach tej współpracy od roku 2011 odbyły się 4 spotkania. Na spotkaniach wymieniano doświadczenia w obszarze badań związanym z gospodarką wodorową, sieciami energetycznymi, strategią energetyczną, oraz perspektywami rozwoju nowoczesnych technologii pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych. Efektem nawiązanej współpracy było złożenie wniosków projektowych do polsko-tajwańskiego konkursu na wspólne projekty badawcze w ramach współpracy polsko-tajwańskiej. Projekty, które uzyskają aprobatę komisji konkursowej będą finansowane ze środków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) oraz Ministerstwa Nauki i Technologii Tajwanu (MOST).
W bieżącym roku zespół współpracowników Profesora Roguta kontynuuje współpracę z RCETS-NCKU. Partnerzy złożyli wniosek projektowy ProHyCom, który we wrześniu br. przeszedł pozytywną ocenę formalną i zakwalifikował się do oceny merytorycznej. Wyniki konkursu spodziewane są w pierwszych tygodniach grudnia 2014.
Również w ramach kontynuacji współpracy pomiędzy GIG a RCETS-NCKU, w sierpniu br. odbyło się spotkanie w CCTW w Katowicach.
Do zespołu Polsko-Tajwańskiego dołączyła grupa naukowców z Politechniki w Ostrawie (Vysoká škola báňská – Technická univerzita Ostrava – VŠB). Na spotkaniu roboczym wszyscy uczestnicy poparli pomysł podpisania trójstronnego Porozumienia o Współpracy (Memorandum of Understanding – MoU). Do końca września zespół pod kierownictwem mgr Anny Rogut-Dąbrowskiej opracował oraz uzgodnił z Partnerami ostateczną treść Porozumienia.
Równolegle RCETS-NCKU zaprosił uczestników spotkania w CCTW do udziału w konferencji International Symposium on Energy Technology and Strategy (ISETS 2014), gdzie jako jeden z punktów programu zaplanowano podpisanie trójstronnego MoU.
W dniach 27 – 28 października 2014 w auli Uniwersytetu w Tainan odbyło się sympozjum pod hasłem: Global Collaboration on Energy Research and Talent Cultivation. Celem sympozjum była budowa i wzmacnianie współpracy międzynarodowej, wspieranie utalentowanych naukowców, oraz promocja wymiany naukowej między Tajwanem i innymi krajami. Główny Instytut Górnictwa był reprezentowany na sympozjum przez mgr inż. Jana Blewąskę, który przekazał dokument „Porozumienie o Współpracy” podpisany przez Dyrektora Naczelnego GIG, Prof. dr inż. hab. Józefa Dubińskiego, oraz Prof. Tomáša Čermáka, reprezentującego VSB.
Mgr inż. Jan Blewąska w prezentacji przedstawił na forum sympozjum dotychczasowa historię współpracy pomiędzy GIG i RCETS-NCKU, a także zaprezentował rolę Partnerów w projekcie ProHyCom.
Przedstawiciel GIG uczestniczył bezpośrednio w podpisaniu dokumentu porozumienia przez Prof. Ta-Hui Lin, dyrektora RCETS-NCKU pełniącego jednocześnie funkcję przewodniczącego sympozjum ISETS 2014.
W październiku 2011 roku rozpoczeła się w Głównym Instytucie Górnictwa realizacja projektu pt: „Rozwój potencjału naukowego kadr na potrzeby czystych technologii węglowych”. Projekt realizowany był w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Celem projektu było uruchomienie i zrealizowanie jednego cyklu zaocznych studiów doktoranckich z modułem kształcenia na odległość – „Interdyscyplinarne studia doktoranckie w zakresie czystych technologii węglowych”.
Absolwenci mają szansę znalezienia zatrudnienia w Centrum Czystych Technologii Węglowych.
Szczegółowe informacje na stronie projektu